Bijdrage programmabegroting: "een samenleving met aandacht"
De PDE van 20 oktober stond in het teken van de Programmabegroting 2023-2026. Namens ChristenUnie Ede sprak Cora Otter een bijdrage uit waarin 'aandacht' centraal staat. De bijdrage vindt u in dit artikel.
Voorzitter, dank u wel,
Een samenleving met aandacht is ons motto. En daarbij willen we aandacht hebben voor elkaar, aandacht voor de schepping en aandacht voor wonen.
In dit licht bekijken we de begroting. Een begroting in wederom een vreemde tijd. Was het de afgelopen jaren de coronacrisis die ons leven stempelde, nu spelen onderwerpen als bestaanszekerheid, meer inwoners die onder de armoedegrens terecht komen, vluchtelingenopvang, oorlog in Oekraïne, stikstof, zorgen over onze natuur, gestegen bouwkosten en ga zo maar door.
De ChristenUnie gelooft dat we als mens geschapen zijn om in verbinding met elkaar te leven. Ieder mens heeft het nodig gezien, gehoord en gekend te worden. Dat krijgt vorm in een samenleving waar iedereen op zijn of haar manier bijdraagt en waarbij niemand aan de zijlijn wordt gezet. Samen leven vraagt een actieve houding van ons allemaal. Dan bloeien we op en komen we tot ons recht. De ChristenUnie waardeert de solidariteit die we in de Edese samenleving zien. Denk daarbij aan initiatieven als ‘Ede Viert’ en ‘Ede geeft warmte’, aan alle inzet om mensen die hun eigen land ontvlucht zijn hier veiligheid en zo mogelijk een thuisgevoel te geven. Maar het vraagt ook een actieve houding van de gemeente, en die zien we in deze begroting terug. Zo werken we samen aan de toekomst van Ede.
Aandacht voor elkaar
Wachttijden zorg
Als het kan, ondersteunen we elkaar. Maar op het moment dat professionele zorg nodig is, is een wachttijd van 8 weken bij het toegangsteam jeugd en bij de sociaal teams te lang. Daarom zijn we blij dat ingezet wordt op het terugbrengen van die wachttijd naar 2 weken. Goed nieuws dus, en we spreken de hoop uit dat dat op korte termijn te realiseren is gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Kan de wethouder aangeven wat de stand van zaken is?
Armoedebeleid
Goed armoedebeleid was één van de speerpunten van de ChristenUnie bij de afgelopen verkiezingen. Vanwege de hoge energieprijzen en inflatie is dit harder nodig dan we toen dachten. Het noodfonds bestaanszekerheid van waaruit maatwerk geleverd kan worden vinden wij een verstandige stap. Belangrijk aandachtspunt blijft het bereiken van inwoners die dit nodig hebben. Schaamte en onbekendheid met regelingen is een punt van zorg hierbij. Onze vraag aan het college is: hoe gaan we zorgen dat we deze mensen bereiken? Begin volgend jaar worden de armoederegelingen geëvalueerd op bereik en effectiviteit. Hoe gaat die evaluatie er uit zien als we nu al niet iedereen bereiken die aanspraak zou kunnen maken op ondersteuning? De ChristenUnie wordt graag op de hoogte gehouden door het college of de middelen die in deze Programmabegroting vrij worden gemaakt, voldoende zijn. En mocht het niet voldoende zijn, is er van onze kant de bereidheid keuzes te heroverwegen.
Inburgering
Inburgeren is van belang om te kunnen integreren in de Edese samenleving. Vorig jaar hebben we middels een motie aandacht gevraagd voor de zogenaamde ‘ondertussengroep’, inburgeraars die onder de oude wetgeving vallen. In de programmabegroting staat dat deze groep ondersteund wordt door middel van maatwerk en extra taallessen bijvoorbeeld. Hoe verhoudt zich dat tot het feit dat de incidentele middelen daarvoor (310.000,-) komen te vervallen vanaf volgend jaar? Dit budget hebben we met reden vrijgemaakt, is niet op en de behoefte aan maatwerk is er nog steeds. We vragen van het college haast te maken met het ondersteunen van deze groep bij hun inburgering!
Heldere Taal
Het is goed om te lezen dat onze motie ‘Heldere Taal’ van vorig jaar inmiddels geland is in de organisatie en medewerkers getraind worden op het schrijven van begrijpelijke, leesbare teksten.
Aandacht voor de schepping
Bomen en groen
We zijn in Ede gezegend met veel groen in onze omgeving. In de Programmabegroting worden financiële middelen beschikbaar gesteld voor achterstallig onderhoud aan plantsoenen, bomen en struiken. Al eerder reserveerden we budget om het Bomenbeleidsplan te realiseren. We erkennen steeds meer het belang van groen in onze leefomgeving. Bomen hebben een verkoelend effect op de omgeving. Groen in je buurt vermindert luchtvervuiling. Dat brengt ons tot de vraag: Is het college bereid om bij de aanleg van nieuwe wijken het 3-30-300 principe toe te passen? Dat betekent: Vanuit ieder huis zicht op minstens 3 bomen. 30% bladerdak in elke wijk. En binnen een straal van 300 meter rond ieder huis een park, plantsoen of groen ingerichte speeltuin. Graag horen we een reactie van het college hierop.
Duurzaamheid en bedrijven
In de Programmabegroting lezen we niets specifieks over duurzaamheid en bedrijven. Een subdoel opnemen in het kader hiervan, lijkt ons verstandig. Als gemeente en bedrijfsleven een gezamenlijke duurzaamheidsstrategie ontwikkelen, maakt bedrijven toekomstbestendiger en helpt ons als gemeente in de duurzaamheidsdoelstellingen. Is dit onderwerp van gesprek tussen het college en het bedrijfsleven in Ede?
Zwerfafval en lachgas
Zwerfafval roept bij veel inwoners irritatie op. In Ede kennen we de ‘Schone Helden’. Mensen die trouw zwerfafval opruimen in hun eigen straat of buurt. Geweldig dat zij dat doen! Via de Schone Helden hebben wij het signaal gekregen dat op bepaalde plekken vaak lachgasballonnen en/of lachgasflessen worden gevonden. Vorige maand hebben we daar raadsvragen over gesteld. In het bestuursakkoord voor deze periode is met betrekking tot lachgas het volgende opgenomen: ‘Op basis van onze APV treden we op bij overlast door lachgasverbruik. De Tweede Kamer heeft het kabinet opgeroepen om voor de zomer met een algeheel lachgasverbod te komen. Wij delen de urgentie en omarmen dit brede verbod op recreatief gebruik’. Helaas is het kabinet niet met een lachgasverbod gekomen. Inmiddels kiezen zo’n 200 gemeentes er voor zelf zo’n verbod in de APV op te nemen. Is het college van plan dit in Ede, in lijn met het bestuursakkoord, ook te doen?
Aandacht voor wonen
Woningbouwfonds
De woningnood zien we allemaal als een urgent probleem. De keuze van het college om een Woningbouwfonds te starten, kan op de steun van de ChristenUnie rekenen. Een betaalbaar woningbouwprogramma is iets waar veel Edenaren op zitten te wachten. Tempo en volume, rekening houdend met het karakter van de verschillende dorpen en Ede zelf, zijn beide essentieel.
CPO-beleid
We kijken al bijna 5 jaar uit naar CPO-beleid. Beleid wat ervoor zorgt dat onze inwoners zelf actiever aan de slag kunnen met woningbouw. Juist met een grote bouwopgave is de ruimte én noodzaak er om andere vormen aan te moedigen: hofjes of mooie woon-zorg en woon-werk combinaties voegen echt wat toe aan Ede. Dat beleid lijkt er eindelijk te komen. Nu maar hopen dat ons geduld beloond wordt.
Luchtkwaliteit klaslokalen
De afgelopen jaren hebben ons laten zien dat de luchtkwaliteit in klaslokalen niet altijd goed is. Daarom dienden we in februari een amendement in met als doel de luchtkwaliteit in klaslokalen te verbeteren. Dit met het oog op leerrendement van de leerlingen, het werkklimaat van de leerkrachten en anticiperend op gezondheidseffecten voor zowel kinderen als leerkrachten. Met dit amendement, raadsbreed gesteund, is daarvoor geld vrijgemaakt: 200.000 euro. In de Programmabegroting lezen we er echter niets over terug. De urgentie is er: ventilatie vraagt nu om open ramen, hoge gasprijzen juist om ramen dicht. Kan de wethouder vertellen wat inmiddels gedaan is, en hoe dit verder aangepakt wordt en wanneer we een uitslag van het onderzoek en vervolgstappen kunnen verwachten?
Revitalisering werklocaties
Bedrijventerreinen moeten kwalitatief op orde zijn. En dat is niet alleen een taak van de gemeente, dus samenwerken met het bedrijfsleven en de regio is een goede insteek. Uit de beantwoording van technische vragen hierover begrijpen we dat onze motie ‘Truckparking’ hierin meegenomen zal worden. En dat vinden we hard nodig, om op die manier te zorgen voor goede voorzieningen voor truckers die overnachten op deze bedrijventerreinen.
Otterlo
We zijn blij dat het gebiedsproces Otterlo in de Programmabegroting aandacht krijgt. De knelpunten zijn duidelijk en vervolgstappen zijn echt nodig en we hopen dat concrete resultaten het komende jaar zichtbaar worden. Onder andere om de doorstroming, het parkeren en daarmee de veiligheid in het dorp te verbeteren.
Tenslotte
Voorzitter, ik ga afronden. De keuzes die wij nu maken, hebben consequenties voor de toekomst. We willen onze gemeente zo goed mogelijk doorgeven aan volgende generaties. Kinderen en jongeren in Ede worden uitgenodigd mee te denken, bijvoorbeeld in het Kindercollege of de Jongerenraad. 20 november is de internationale Dag van de Rechten van het Kind. Is het een idee voortaan rond deze datum in de gemeenteraad een kindervragenuur te organiseren? Kinderen nemen een uur lang onze gemeenteraadszetels over, om vragen te stellen aan raadsleden en het College van Burgemeester en Wethouders. En om aan te geven wat voor hen belangrijk is. Ook hun stemt telt, het is aan ons die vervolgens te vertolken in de gemeenteraad.
Zo kunnen we samen werken aan Ede, als samenleving met aandacht voor elkaar, voor de schepping en voor wonen. De fractie van de ChristenUnie wenst het college en de ambtelijke organisatie hierbij veel wijsheid en Gods zegen.
Dank u wel.
Bovenstaande tekst is uitgesproken tijdens de Politieke Dag Ede op donderdag 20 oktober 2022. De gesproken tekst geldt.
Bekijk de algemene beschouwing van @CoraOtter namens @ChristenUnieEde nu live via https://t.co/E6ZZ6gOkMm #Programmabegroting #RaadEde (later terugkijken kan via dezelfde link)
— Gemeenteraad Ede (@RaadEde) October 20, 2022
