Cora Otter in Kerkvenster: “Dankdag houden is ook delen van wat je zelf hebt ontvangen”
Vandaag is het dankdag. “Dankdag?”, hoor ik u in gedachten misschien al zeggen. Als je kerkelijk bent opgegroeid, is dankdag een bekend gegeven. Buiten de kerk hebben maar weinig mensen ervan gehoord. In de column Kerkvenster heeft Cora Otter deze keer aandacht gevraagd voor deze dag.
Dankdag is een christelijke feestdag die vooral in Nederland wordt gevierd door protestantse gelovigen. De officiële naam van deze dag is dankdag voor gewas en arbeid. Het is geen christelijke feestdag zoals kerst, goede vrijdag of hemelvaart. Dankdag is altijd de eerste woensdag van november. Veel kerken hebben dan een kerkdienst om God te bedanken voor alles wat Hij dat jaar heeft gegeven.
In het voorjaar is er ook zo’n dag, biddag, op de tweede woensdag van maart. En zo is er al lange tijd een traditie van bidden en danken, in een cyclus die maar doorgaat en doorgaat. Het vieren van bid- en dankdag heeft zijn oorsprong in de middeleeuwse bededagen in de Rooms-Katholieke Kerk: dagen van bezinning, gebed, vasten en boetedoening. Deze vonden plaats aan het einde van een seizoen en in tijden van nood en gevaar. Veel kerken wijden dus een aparte dag aan biddag en dankdag. En de vraag komt op of dat nodig is. Nodig? Of niet meer van deze tijd, niet passend in een druk schema van werk of studie waarin deze dag in ieder geval geen officiële vrije dag is. Biddag is wat mij betreft soms makkelijker dan dankdag. In het besef dat we God nodig hebben voor alles in ons leven komen we samen om daar om te bidden.
Maar dankdag? In deze wereld? Met natuurrampen, zoals vorige week in Spanje met honderden doden? In een wereld waar honger is, en nog steeds kinderen sterven omdat ze het meest basale niet hebben? Waar oorlogen maar doorgaan en doorgaan en geweld niet te stoppen lijkt? Waar de spiraal van geweld en vergelding zich juist steeds meer aan het uitbreiden is? Met mensen op de vlucht? Hoe wanhopig moet je zijn als je een bootje op zee verkiest omdat zélfs dat veiliger is dan de situatie van oorlog die je ontvlucht? En dat je dan aanklopt in Nederland met een regering die trots meldt dat we strengste asielbeleid ooit gaan invoeren?
Biddag en dankdag zijn voor mij dagen van bewustwording. Werk, voedsel, een dak boven je hoofd, welvaart en veiligheid zijn niet vanzelfsprekend. Veel mensen leven in armoede, onzekerheid of hebben te maken met onrecht. En daarom is die cyclus van bidden en danken juist wél nog steeds van deze tijd. We hebben Gods zegen nodig voor ons eigen leven, voor de samenleving en de wereld. In mijn eigen kleine wereld ben ik dankbaar dat mijn wieg in Nederland stond. Dankbaar voor gezondheid, juist vanuit de ervaring hoe kwetsbaar die is. Dankbaar voor een dak boven ons hoofd, altijd genoeg te eten en drinken. Als de wasmachine het begeeft, kan ik een nieuwe kopen. Ik ben dankbaar voor mijn gezin en hoe de kinderen zich ontwikkelen. Dankbaar voor werk, voor familie, vrienden, een kerk waar ik bij hoor. En ik bid voor ieder die dit mist.
Danken en bidden kunnen niet zonder elkaar. Want waarom zou ik alleen dankbaar zijn voor wat ik zelf heb, zonder tegelijkertijd te bidden voor die ander, voor zijn of haar zorgen of gebrek? En dan kan het ook niet bij danken en bidden alleen blijven. Het vraagt om onze inzet in de samenleving, om te delen van wat we zelf ontvangen hebben. Dat kan geld zijn, of onze talenten of tijd. Daarom worden door kerken ook vaak concrete acties gekoppeld aan dankdag, zoals een inzameling voor de voedselbank, het rondbrengen van voedselpakketten of een collecte voor een diaconaal doel.
Dankdag. Geen officiële christelijke feestdag. Geen extra vrije dag. Maar wél een dag van betekenis, waard om te blijven vieren!
