Column: 'het feestje van mezelf'
Bram van der Beek, raadslid van de ChristenUnie was te gast bij het programma Kerkvenster van Ede FM: Goedenavond, we hebben net de verkiezingen voor de Tweede Kamer achter de rug. Politiek duiders buitelen over elkaar heen. Daar doe ik bij deze dan aan mee. Ik duik graag met u wat dieper in 1 onderdeel. Ik heb het genoemd: ‘het feestje van mezelf’.
De twee grootste partijen, D66 en VVD hebben een liberaal gedachtegoed. Het individu staat centraal. Partijen die gemeenschap en solidariteit centraal hebben staan verliezen al tientallen jaren. Dat zijn bijvoorbeeld de PvdA, SP en het CDA.
Daarnaast is de proteststem veel gebruikt, een protest tegen hoe het nu gaat. Met name bijv coronamaatregelen bijvoorbeeld, of de verhoging van de pensioenleeftijd.
Als we bekijken hoe de stemmen over het land verdeeld zijn, dan zie je een trend: de VVD stemmer, en met name de D66 stemmers, wonen vaker in de steden.
Het past bij een beeld dat al langer gesignaleerd wordt: een kloof tussen wendbare mensen die gemakkelijk hun weg vinden in deze mondiale samenleving, en mensen die voor hun gevoel meer te maken hebben met de nare kanten daarvan.
Op de achtergrond spelen grote crisis, waaronder corona, klimaat en de erbarmelijke staat van onze natuur. Vrijwel alle crisissen van deze tijd hebben te maken met onze hebzucht. We vinden het vanzelfsprekend dat we alsmaar meer krijgen, maar die vooruitgang heeft een steeds grotere prijs. Mensen worden ook steeds meer op zichzelf teruggeworpen. De een komt er al snel achter dat hij het niet kan redden. De ander kan van wieg tot graf blijven geloven in de maakbaarheid van zijn eigen bestaan. Als je mee kan komen stem je eerder liberaal, als je dat minder kunt rest je een proteststem.
Corona vergroot het: ben je alleengaand, dan sta je er ook meer dan ooit alleen voor, en je faalt als je dat laat merken. Heb je een gezin, dan ervaar je een hoge druk om alles te moeten kunnen: veelzijdige ouders, veelzijdige werknemers, gezinslid, partner, vriend/vriendin. En ook hier merk ik dat de lat hoog ligt om elkaar om hulp te vragen, het wordt eerder gezien als een teken van zwakte.
De overheid doet er een schepje bovenop doordat ze de afgelopen jaren haar eigen inwoners sterk is gaan wantrouwen. Mag ik u een voorbeeld geven. Toen ik op mijn 18e op kamers ging mocht ik ineens alle dingen zelf regelen. Een zorgverzekering, zorgtoeslag, een huurcontract, huurtoeslag, een DigiD, een studiefinanciering. En ik was best wel benauwd dat ik een fout ging maken, het was zo ingewikkeld om voor het eerst te doen. En op een dag kreeg ik een brief, op hoge poten. De belastingdienst ging er vanuit dat ik hen oplichtte, tot het tegendeel was bewezen. En ze dreigden in de eerste brief al met terugvordering van bedragen met een omvang die ik nog nooit had gezien. Uiteindelijk kon ik bewijzen dat ik te goeder trouw was, maar het toont een houding aan. We leven steeds meer in een cultuur van wantrouwen, in je fouten moeten verbergen en de buitenwereld vooral laten zien dat je het redt. In zo’n cultuur laat je niet je kwetsbaarheid laten zien, je wordt er steeds meer op jezelf teruggeworpen worden. En daar kun je aan meedoen, of je voelt je niet gehoord.
U kunt na dit alles denken dat er weinig hoop is. Toch wil ik u graag bemoedigen. Ik geloof dat veel mensen verlangen naar gezamenlijkheid. We zijn gemaakt voor relaties. Alleen we hebben mensen nodig die het voordoen en ons vertrouwen geven dat het werkt. Het touwtje uit de brievenbus, het vriendelijk welkom heten in de buurt. Tijd maken voor elkaar, maar ook kwetsbaar zijn en elkaar laten zien wat niet goed gaat.
Zo hebben wij met een groep mensen 12 woningen gebouwd. We waren zelf de opdrachtgever. De een kon goed overweg met een lange termijn visie en eindeloze gesprekken met de gemeente, de ander was goed in concrete bouwvergaderingen. En weer een ander is nu het vrolijke cement van de wijk door altijd klaar te staan met een praatje. Ik heb gemerkt dat het leuk is om niet alles te kunnen en samen met elkaar iets te hebben. En je merkt dat die samenhang ook meer waarde voor mensen heeft dan het ‘meeste huis uit je hypotheek halen’.
Ik nodig u uit: doe mee. En of anderen nu aanhaken of niet: uw eigen leven wordt plezieriger als u uw aandacht aan anderen schenkt.
Bram van der Beek, raadslid
E: bram.van.der.beek@ede.nl
