Column: 'Vertrouwen'
Deze column sprak raadslid Sandra Kooij gisteravond uit als gesproken column in het radioprogramma ‘Kerkvenster’ van Omroep Ede. Raadslid Sandra Kooij: "Als raadslid ben ik mij bewust van veel wantrouwen in de samenleving, ook richting de lokale politiek. Toch wil ik mij inzetten voor een samenleving waarin we elkaar, als medemensen, vertrouwen geven.”
Vertrouwen
Als ik de krant lees of het journaal bekijk, kom ik het woord ‘vertrouwen’ nog al eens tegen.
Dit zijn een paar dingen die ik de afgelopen week las:
- Het vertrouwen van de Zeeuwen in het kabinet is ernstig geschaad door mislopen kazerne. Het kabinet gaat er een harde dobber aan hebben om het geschade vertrouwen te herstellen.
- FvD wint vertrouwen van VVD en CDA in Brabant
- Meer migratie zorgt voor minder vertrouwen in de samenleving
- De peilingen van Maurice de Hond zijn niet te vertrouwen
- vertrouwen in banken erg laag sinds financiële crisis
Wat me opvalt is, dat het vaak gaat om een gebrek aan vertrouwen, om wantrouwen, tussen mensen, tussen organisaties en partijen.
Het CBS doet elk jaar onderzoek naar het vertrouwen van burgers in verschillende instanties en daaruit bleek in 2019 opnieuw dat het vertrouwen in bijvoorbeeld politiek, banken, ambtenaren en pers laag is.
Wat is vertrouwen eigenlijk? Als ik het opzoek in het woordenboek staat er: ‘geloof in iemands goede trouw en eerlijkheid’. Het woord ‘geloof’ valt me hier op. Er staat niet: ‘het bewijs van iemands goede trouw en eerlijkheid’. Dus vertrouwen wordt in eerste instantie gegeven, niet verdiend…maar…vertrouwen kan wel worden beschaamd en dan is het moeilijk terug te winnen.
Als vertrouwen afneemt, zie je vaak dat controle toeneemt. En als controle toeneemt, worden procedures ingewikkelder, moet er veel worden vastgelegd en verantwoord. Dit is duidelijk te zien in de zorg en het onderwijs. Het systeem loopt dan langzaam vast. Alles doen volgens de regeltjes wordt dan belangrijker dan ruimte voor eigen initiatief en maatwerk.
Een bekende uitspraak van Stephen Covey luidt: Vertrouwen is de lijm van het leven, het fundamentele principe van alle relaties.
De lijm van het leven…dus zonder vertrouwen valt de boel uit elkaar, wordt het los zand. Zonder lijm is er steeds meer ruimte voor polarisatie. Dan vertrouw je alleen nog mensen die op je lijken en hetzelfde denken als jij, lelijk gezegd: je eigen soort. Iemand vertrouwen geven die andere ideeën heeft, is spannend, minder veilig. Maar precies dat is nodig in een samenleving…en dat geldt ook voor de overheid.
Vertrouwen, of wantrouwen als het om de overheid, de gemeente, gaat, speelt bijvoorbeeld als het gaat om uitkeringen, zoals de bijstand. Inwoners die bijstand ontvangen worden regelmatig gecontroleerd en soms behandeld als potentiële fraudeurs. Als raadslid vind ik het belangrijk om in de gaten te houden dat controlemaatregelen alleen worden ingezet als daar aanleiding toe is. Het uitgangspunt van handhaving moet vertrouwen in de burger zijn…dat vertrouwen geeft ruimte, ook om een keer een fout te maken.
Vertrouwen… niet makkelijk te organiseren, niet af te dwingen, maar wel onmisbaar voor een goede samenleving.
Onlangs deed het Bijbelgenootschap onderzoek naar populaire zoekwoorden in Bijbel. Na de woorden liefde, licht en genade is de grootste stijger, op plek 4, het woord ‘vertrouwen’. Er stond bij: in tijden van wantrouwen richting politiek en zakenleven zoeken mensen in de Bijbel op wat vertrouwen betekent.
Vertrouwen in de Bijbel begint altijd bij God zelf, de Eeuwige die trouw is en doet wat Hij belooft. Zijn Naam, Ik ben en Ik zal er zijn, geeft aan dat Hij te vertrouwen is. Deze God vraagt van ons dat wij Hem liefhebben boven alles en daarnaast, net zo belangrijk, onze naaste als onszelf. Liefhebben kan niet zonder vertrouwen, vertrouwen in je naaste, je medemens.
En dat brengt me nog even terug bij het onderzoek naar vertrouwen van het CBS. Het vertrouwen in kerken is erg laag, 29,5 % van de ondervraagden heeft vertrouwen in de kerk…maar het vertrouwen in de medemens is veel groter, 61,7%. Daar liggen kansen… we zijn, binnen en buiten de kerk, allemaal medemens van elkaar en als medemens kun je de ander vertrouwen en zelf betrouwbaar zijn. Dat gaat niet vanzelf, het is een keuze en begint met geloof. Geloof en moed om de ander, die vaak zo anders is, ruimte en vertrouwen te geven…dat geldt voor je buurvrouw, maar ook voor je collega, klant, bewoner, burger…
Als raadslid ben ik mij bewust van veel wantrouwen in de samenleving, ook richting de lokale politiek. Toch wil ik mij inzetten voor een samenleving waarin we elkaar, als medemensen, vertrouwen geven. Ik weet mij hierbij gedragen en geïnspireerd door God, de Eeuwige, die trouw is tot in eeuwigheid.
Deze tekst sprak raadslid Sandra Kooij gisteravond uit als gesproken column in het radioprogramma ‘Kerkvenster’. Reageren? Deel dit gerust hieronder of stuur een e-mail aan sandra.kooij@ede.nl.
