Bijdrage over rekenkamerrapport ‘Wonen is meer dan bouwen’
In februari 2023 presenteerde de Rekenkamer van Ede een rapport getiteld: 'Wonen is meer dan bouwen'. Op 23 februari werd dat rapport oordeelsvormend door de gemeenteraad besproken. Lees hier de bijdrage van raadslid Niek van den Brink bij dit rapport.
'Wonen is meer dan bouwen'. Een titel die zomaar een slogan van de ChristenUnie had kunnen zijn. Wonen gaat over zoveel meer, en brengt diverse beleidsterreinen samen. Ook wij zien dat de focus veel op de woningbouwproductie is komen te liggen. We moeten ervoor waken dat we te eenzijdig naar dit onderwerp kijken. Wonen gaat niet alleen over het hebben van een huis, maar ook over het hebben van een thuis. “We willen werken aan welzijn”, zei Woonstede onlangs tijdens een werkbezoek dat we aan hen brachten.
Het onderzoek van de Rekenkamer richtte zich op de effectiviteit van het woonbeleid. Daarbij wordt een toch wel stevige conclusie getrokken: “Op dit moment is het dan ook niet mogelijk om voor het gehele woonbeleid te concluderen of dit wel of niet effectief geweest is en zijn doel heeft bereikt. Effectiviteit vraagt om actuele monitoring in de volle breedte van het woondomein […] deze monitoring heeft niet plaatsgevonden.” Deze conclusie trek ik mijzelf ook aan, als raadslid met een controlerende taak.
Om te kunnen monitoren dienen er SMART doelstellingen te zijn. Doelstellingen kunnen worden gerealiseerd met een uitvoeringsprogramma. Een uitvoeringsprogramma die op haar beurt weer gebaseerd is op een woonvisie. Een dergelijk uitvoeringsprogramma hebben we niet meer gehad sinds 2018 en de Woonvisie die stamt uit 2015 kunnen we wel gedateerd noemen. De ChristenUnie heeft behoefte aan een nieuw uitvoeringsprogramma gebaseerd op doelen die we met elkaar hebben vastgesteld. Dan kunnen we makkelijker onze controlerende taak uitvoeren. Over de woonvisie gesproken: het college schrijft: “Het opstellen van een woonvisie was een verplichting voor gemeenten op grond van de Woningwet. Deze zal worden vervangen door de omgevingsvisie en het verplichte woonprogramma.” Het college lijkt dus geen nieuwe woonvisie te willen opstellen. De Rekenkamer is het hier niet mee eens: “Bovendien dient de gemeente ook onder de Omgevingswet te beschikken over een actuele woonvisie als basis voor afspraken met woningcorporaties.” Is hier nu een verschil van inzicht? Een meningsverschil? Of wil het college tijd van de ambtelijke capaciteit uitsparen voor andere zaken? Graag wat meer opheldering van het college.
Om de gemeenteraad in stelling te brengen willen we werk maken van het oprichten van een raadswerkgroep wonen. Mijn fractiegenoot Bram van der Beek is daar mee bezig. “Het instellen van een raadswerkgroep kan ervoor zorgen dat het thema wonen in de volle breedte, vooral op strategisch niveau, op structurele wijze geborgd is in de gemeenteraad. Dit komt de consistentie van het beleid ten goede en zorgt er ook voor dat er van reactief naar proactief handelen gewerkt kan worden.” Wij hopen op steun vanuit de raad wanneer dit voorstel concreet voorligt.
Tot slot, het rapport staat vol met zorgelijke conclusies en aandachtspunten:
- Afdeling wonen wordt nog te vaak verrast door beleid van andere afdelingen.
- Het woonbeleid zou steeds meer worden gedragen door diverse partners. Er is niet teruggevonden of dit is gebeurd.
- Het realiseren van betaalbare woningen leidt tot fricties tussen beleidsvelden en ingewikkelde discussies.
- In het MPG wordt de Woonvisie slechts terloops genoemd en wordt nergens gesproken over monitoring en evaluatie van de Woonvisie.
- Er wordt in de Woonvisie benadrukt dat doorstroming bevorderen een belangrijk item is, maar in de dossierstudie zijn geen aanwijzingen te vinden dat hieraan is gewerkt.”
- November 2018: aangenomen motie ‘uitnodigend CPO beleid’. Het is 2023 en het beleid is er nog steeds niet!
Het zijn er teveel om op detail in te gaan. Daarvoor verwijs ik graag naar ede.christenunie.nl. Daar staat straks een uitgebreid verslag van deze aandachtspunten. Rest ons om de Rekenkamer hartelijk te bedanken voor dit waardevolle onderzoek en wij spreken als ChristenUnie uit graag aan de slag te gaan met de aanbevelingen.
De bijdrage is uitgesproken door Niek van den Brink tijdens de PDE van 23 februari 2023. De gesproken tekst geldt.
